پوکی استخوان چگونه تعریف می شود؟
پوکی استخوان وضعیتی‌ست که در آن استخوان‌ها ضعیف می‌شوند و در طول سال‌ها به کندی رشد می‌کنند.
این عارضه با استخوان‌های شکننده همراه است که احتمال شکستگی در آن وجود دارد.
اغلب پس از سقوط یا ضربه ناگهانی که منجر به شکستگی استخوان می شود، تشخیص داده می شود.
سازمان جهانی بهداشت، پوکی استخوان را بر اساس تراکم مواد معدنی استخوان و مقایسه آن با مقادیر متوسط بزرگسالان جوان سالم تعریف می کند.
که به شاخص T اشاره دارد.
پوکی استخوان به عنوان T-score کمتر از ۲٫۵- تعریف می شود.
نمره T -1 و بالاتر طبیعی است.
بین ۱- و ۲٫۵- استئوپنی نامیده می شود.
حواستان باشد پوکی استخوان، تنها یک مسئله تراکم استخوان نیست، بلکه ساختار استخوانی نیز هست. در مقایسه، یک پل با کیفیت بالا، پل با فولاد زیاد نیست.
هم فولاد و هم نحوه ساخت آن با هم ترکیب می شوند تا یک پل مستحکم را ایجاد کنند.
همین را می توان در مورد تراکم مواد معدنی استخوان و ساختار استخوان نیز اظهار داشت.
علائم و نشانه های پوکی استخوان چیست؟
پوکی استخوان به خودی خود علائمی ایجاد نمی کند.
بیشتر علائم مربوط به شکستگی و تغییر در ساختار استخوان است. اغلب بیماران می توانند سال ها بدون اینکه متوجه شوند پوکی استخوان داشته باشند.
شکستگی هایی هست که با پوکی استخوان همراه است که منجر به درد و ناتوانی می شود.
بسته به محل شکستگی، ممکن است علائم دیگری نیز وجود داشته باشد. شکستگی در ستون مهره ها ممکن است باعث فشرده شدن مهره و حالت خمیده و کمردرد شود. شکستگی های لگن و ستون فقرات نیز می تواند منجر به کاهش تحرک، عدم تعادل و سقوط بیشتر شود.
شایع ترین علل پوکی استخوان چیست؟
کاهش تراکم استخوان بخشی طبیعی از فیزیولوژی استخوان در طول زمان است.
ما در اواسط تا اواخر دهه بیست به اوج تراکم استخوان می رسیم و پس از چهل سالگی این تراکم به طور پیوسته شروع به کاهش می کند.
زنان در حوالی دوران یائسگی، به دلیل تغییرات هورمونی، کاهش سریع تر در تراکم استخوان را در آن زمان تجربه می کنند.
بنابراین پوکی استخوان به دو عامل بستگی دارد. اولین مورد اوج توده استخوانی‌ست که تا حد زیادی به عوامل ژنتیکی، دریافت ویتامین D با رژیم غذایی و سطح فعالیت بدنی در دهه دوم و سوم زندگی بستگی دارد.
دومین مورد، میزان کاهش تراکم استخوان است که تحت تأثیر سطوح هورمونی، برخی بیماری‌های خاص مانند :
- پرکاری تیروئید یا آرتریت روماتوئید،
- داروهایی از جمله استروئیدها، داروهای ضدصرع و رقیق‌کننده‌های خون مانند هپارین،
- و همچنین عوامل سبک زندگی مانند سیگار کشیدن، مصرف الکل است.
- رژیم غذایی، شاخص توده بدن به ویژه افراد بسیار لاغر و سطح فعالیت بدنی که بی تحرکی بیشتر دارند، با کاهش سریع تراکم استخوان همراه هستند.